ÖDEME DÖNEMİ BAŞLADI…

TL kredi hacmi 8 ayda 615 milyar TL artarken, kamu bankalarının sunduğu “temel ihtiyaç kredisi” ve “işletme kredisi” paketlerinden nisan ayında yararlananlar için ödemesiz dönem bu ay bitiyor. Salgında ikinci dalga endişeleri giderek artarken, milyonlarca vatandaş kredi taksitlerini nasıl geri ödeyeceğini düşünüyor. Bu dönemde ihtiyaç kredisi çeken 7 milyon vatandaş için sonbahar ayları ödeme mevsiminin başlangıcı anlamına geliyor.

Corona virüsü salgını döneminde hükümet, doğrudan gelir desteği yerine vatandaşı kredilere yönlendirdi. Bu dönemde zor durumda kalan vatandaşlar ve işletmeler, rekor düzeyde kredi kullandı.

İlk 6 ayı ödemesiz olan kredilerde geri ödeme zamanı gelirken, salgında vaka sayılarının tekrar tırmanışa geçmesi ve ekonominin henüz tam olarak toparlanamamış olması endişelere neden oluyor.

8 AYDA 615 MİLYAR TL KREDİ

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, 2019’un tamamında net 200 milyar TL artan bankaların TL kredi hacmi, 2020’nin 8 aylık döneminde net 615 milyar TL arttı. Bu rekor artışta, salgının olumsuz etkileri nedeniyle piyasa faizlerinin altında oranlarla kamu bankalarının verdiği krediler etkili oldu.

Kredi paketlerinde öne çıkanlardan biri 1 Nisan’da başvuruları başlayan ve ilk 40 günde 4,5 milyondan fazla vatandaşa toplam 27 milyar TL tahsis edildiği açıklanan “bireysel temel ihtiyaç kredisi” oldu. Kullanan kişi sayısı 7 milyonu aştığı açıklanan bu kredi için başvurular devam ediyor.

6 AYLIK ÖDEMESİZ DÖNEM BİTİYOR

Kamu bankalarının vatandaşlara 10 bin TL’ye kadar açtığı kredilerde faiz oranı aylık yüzde 0,49 oldu. İlk 6 ayı ödemesiz 36 ay vadeli bu kredilerden nisan ayında çekenler için ekimde geri ödeme taksitleri başlıyor.

10 bin TL bireysel ihtiyaç kredisi çekenler 30 ay boyunca ayda 376 TL ödeme yapacak. Geri ödeme taksidi 7500 TL kredi çekenler için 282 TL, 5 bin TL kredi çekenler için 188 TL, 3 bin TL kredi çekenler için 113 TL olacak.

1 MİLYON ESNAF KREDİ ÇEKTİ

Salgın döneminde Halkbank’ın Esnaf Destek Paketi kapsamında kullandırdığı İşletme Kredisi öne çıkan bir diğer kredi paketi oldu.

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, söz konusu “işletme kredisi” için 30 Haziran itibarıyla 809 bin 374 esnafın başvuru geldiğini ve 694 bin 782 esnaf ve sanatkâra toplamda 17 milyar 217 milton TL tutarında kredi kullandırıldığını açıkladı.

25 bin TL’ye kadar olan bu işletme kredilerinde faiz yıllık yüzde 4,5 olurken, 6 ayı ödemesiz 36 ay vade belirlendi. 25 TL limitli ticari kart desteği de sunuldu.

Bu kredilerden de nisanda kullananlar, ekimde ödemeye başlayacak.

Salgın nedeniyle alınan bir diğer karar, vergi ödemelerinin ertelenmesiydi. Nisan, mayıs ve haziranda muhtasar ve KDV beyannamelerine ilişkin ödemeleri 6’şar ay ötelendi. Ötelenen söz konusu vergi borçlarının ödemeleri de yakın zamanda başlıyor.

FAİZLER ARTTI, BORCU BORÇLA ÇEVİRMEK ZORLAŞTI

Düşük faizle gelen rekor kredi artışı, döviz kurları, enflasyon ve cari açıkta ciddi artışa neden olunca ekonomi yönetimi mecburen frene basmak zorunda kaldı.

Merkez Bankası (TCMB) ağustosta yaklaşık 2,5 puanlık örtülü faiz artışına giderken, bankalar da ihtiyaç kredisi faizlerini ortalama 7 puan artırdı.

Faizlerin artışının yanı sıra bankalar da kredi musluklarını kısmaya başladı. Bu nedenle, kredi geri ödeme dönemi gelirken, borcu borçla çevirmek de zorlaştı.